Кремљ се обидува да го раздвои Западот, па шират изопачени факти кои се занимаваат со уцена и создавајќи повеќе организации, изјавија од Стејт департментот на САД. Тоа се случи во текот на … 1981 Т.н. активни настани беа широко распространети во текот на Студената војна, кога САД и Советскиот Сојуз со еднаква упорност настојувале да ја обединат и поделена Европа.
Изгледа денес оваа тактика се враќа, приспособувајќи се кон дигиталната ера, претседателот Владимир Путин ја зема као оружје древната традиција на “државност ” во руската надворешна политика. Низ целиот континент се раширија стравувањата од интервенција на Русија. На ЕУ, преживеана од последиците од Брекзит, и претстојат серија на важни избори.
Во март ќе има гласање во Холандија, потоа во Франција и Германија. Лидерот на Националниот фронт Марин Ле Пен ветува откажување од еврото и не исклучува, по примерот на Велика Британија, Франција да излезе од ЕУ, што ќе предизвика моќен потрес во овој блок.
Германскиот канцелар Ангела Меркел, која ја предводи обединет фронт во ЕУ против руските активности во Украина, вели дека и претстојат најтешките избори во целата нејзина кариера.
Доналд Трамп стана првиот претседател во САД, кој јавно го критикувал НАТО и ЕУ, кои веќе 70 година се фундамент на европската безбедност. Неговите говори за Европа се прилично контрадикторни. Тој го нарече НАТО “застарена”, а две недели подоцна изрази “решителната поддршка” за Алијансата. Но непредвидливоста на овој милијардер-политичар едвај да може да смири некого.
“Ривалства на цврстата сила”
Како што рече поранешниот соработник на Путин Сергеј Караганов, Кремљ прибегнува кон советската и империјалната стратегија, важен аспект на кој – по кратка пауза во обид за прилагодување кон европскииот правен систем и кон западните структури на безбедност – стана националниот суверенитет и ривалството на “тврда сила. “Ние не сме заинтересирани за какво и да било единство на Трансатлантскиот сојуз”, рече Караганов по телефон од Москва. “колку тој е помал , толку тоа е подобро.” Но тоа не значи додаде Караганов дека Русија активно се обидува да ја дестабилизира ЕУ, иако поради тоа што тоа обединување на 28 држави се распаѓа од себе. “Тука не водиме никаква цврста игра”, рече тој.
Но, многу луѓе гледаат како дејствуваат заедно со Русија страници на интернет шират лажни вести, како Руси финансираат сили на противниците на елитата од типот на Марин Ле Пен и нејзиниот Национален фронт, а исто така и други обиди за дестабилизација. Овој месец, британскиот министер за одбрана Мајкл Фалон изјави дека Русија ги користи дезинформациите како оружје и ја искушуваа силата на Западот. Неговата гледна точка е одржувана од трите Балтички републики кои влегуваат во ЕУ и НАТО, кои претходно беа во составот на СССР. Самиот ЕУ излегува со предупредувања за руските “киберризицие” за националните избори, а германското контраразузнавање вели дека открива “се повеќе докази” за руска интервенција.
Петар Први
Почесниот професор на Колумбискиот универзитет и автор на книгата “Враќање кон Студената војна” Роберт Легволд рече дека по Втората светска војна Русија се спротивставува на Западот. А самата таа, уште долго пред САД да станат бранител на Европа, се обидуваше да најде рамнотежа на силите и своето природно место на европскиот континент. “Од времето на Петар Први Русија беше западна земја, но никогаш не припаѓала кон Запад”, рече Легволд, мислејќи на рускиот цар од XVIII в. Петар I, кој тргна кон Запад и победи во неколку војни, а од Русија направи најголема европска држава. Русија, во која има 11 часовната зона, и која ја вклучува цела Северна Азија, секогаш се борела со својот западен идентитет, а нејзиниот однос кон остатокот од Европа често не бил едноставен. За тоа сведочат инвазијата на Наполеон Бонапарта и Адолф Хитлер.
Во други времиња Кремљ се обидел да даде му на континентот таков вид кој му се допаѓа. Така беше во 1815 година, кога Александар I го склучи Светиот сојуз со другите конзервативни монархии, за да не се дозволи ширење на либералните идеи. Според зборовите на Легволд руските политички раководители цело време се раководеле од идеите на државноста, кои, според него, се појавиле во Русија уште во IX век. “Идејата на државноста се состои во тоа што Русија има право на признавање во квалитетот на водечка земја”, надвор од зависноста од тоа поседува ли таа потребните способности и потенцијал или не, и тоа го вклучува правото на глас при утврдувањето на правилата на меѓународната игра , рече Легволд.
“Тоа одамна е утврдено во нејзината ДНК.”
На многу начини Студената војна беше историски исклучок, доколку во тоа време Кремљ сметаше дека Русија не е дел од западот, а се наоѓа надвор од него. Тоа дава надеж да се претпоставува дека е можно да се најде излез од создадената положба кога односите се наоѓаат на границата на распаѓање, дури и кога Русија останува тежок сосед, рече Легволд.
Брежнев, Кисинџер
Првото големо искуство за време на Студената војна за поделба на Западот беше во 1952 година, кога Јосиф Сталин предложи создавање на обединета и неутрална Германија, за да се спречи јакнењето на Западна Европа. Пет години подоцна, кога меѓу САД и европските земји наиде на напон поради Суецкиот канал, а во Унгарија имаше востание, Никита Хрушчов започна да ја распалува воената хистерија во обид уште повеќе да се раздвојат овие сојузници. Во 1981 година во арсеналот на советските обиди за поделба во Европа веќе беше ширењето на дезинформации преку странските медиуми, “целосно или делумно фалсификување документи” и “употреба на познати луѓе од областа на политиката, науката, економијата и медиумите” за влијание на политичкиот курс и донесувањето на одлуки, е наведено во извештајот на администрацијата на претседателот Роналд Реган. Овие мерки се развиваат и имплементираат во животот од “големи и добро организирани бирократски апарат” во Москва, соопшти Стејт департментот.
———
Марк Чемпин, агенција “Блумберг”.