Насекаде во Европа се вршат промени во политиката, Франција стана неодамнешен и, веројатно, најмногу импресивен пример во побарувачката на нови лица и платформи. Старите структури, се појавија во повоениот политички пејзаж на континентот, експлодираа и се распаѓаат.
Континентот, кој започна да се приспособува кон идејата за технолошки и економски промени, е на мислење дека треба да се готви за трансформација со сликовито изразен политички карактер.
Победата на Емануел Макрон означува појавата на сосема нова структура на политичката арена во Франција. Досега во Европа можеа да се видат само предуслови за слични настани. Настанува нова норма, при што исчезнуваат старите верувања и јасна поделба на леви и десни. Гласачите сакаат нешто ново, такво што не се вклопуваат во старите, неефикасни примероци – и не само екстремистите можат да го поддржат ова барање. За тоа дека Макрон не е сосема аутсајдер, како што сака да се опишува, најдобар доказ е стана неговото движење La République En Marche.
Тоа е движење “ниту на левицата ниту на десницата”, чиј подем беше едноставно метеорски. Стремежот е да се обединат либералните вредности во економијата (традиционална карактеристика на десницата) со либералните вредности во сферата на социјалните прашања и идентитетот (карактеристично за левицата).
Неговиот успех во голема мера може да зависи и од тоа ќе успее ли тој да ја убеди Германија дека е можна реорганизација ва управувањето на еврозоната преку формирање на заеднички буџет и министер за финансии, ако Франција одржа структурните реформи кои тој ги планирал.
Првичните знаци говорат за тоа дека Берлин може да е зборлест , но е многу внимателен; до германските избори во септември некое нема да се случи ништо. Интересно е дека Макрон се покажа како сојузник на Јанис Варуфакис, поранешниот министер за финансии на Грција, кој го критикуваше хард пристапот на Германија. Варуфакис потсети дека Макрон е еден од ретките луѓе кои “знаат дека она што министрите за финансии во еврозоната и тројката прават со нашата влада и, уште повеќе, со нашиот народ, и нанесуваат штета на Франција и Европската унија”.
Тоа што La République En Marche денес не успеа да излезе со целосен список од 577 кандидати пред решавачкиот парламентарни избори следниот месец, покажува дека не е сè е толку мазно, но последиците од француското гласање имаат особено значење, бидејќи ги згазија сите противници на Макрон. Иако секоја земја има своја специфична политичка култура и контекст, сепак може да се прават паралели. Левите од партијата PODEMOS и десните од Ciudadanos во Шпанија упатуваат предизвици кон вкоренетите социјалисти и десницата.
Во Грција подем на партијата СИРИЗА помогна за залезот на ПАСОК откако таа со децении се врти на власт со десницата. Во Холандија зелените и центристичката партија D66 постигнаа импресивни успеси оваа година. Во Германија ултрадесничарската Алтернатива за Германија изгледа ја губи популарноста, делумно поради активирањето на социјалдемократската партија. По стравувањата во врска со непрекинатиот пораст на крајната десница во Европа, конечно настапи моме, во која треба да се размислува за иновативни пристапи кои успешно би ја противоставиле ксенофобичната демагогија, и би помогнале за подемот на Трамп и, во одреден степен, на “Брекзит “.
Треба да се запомни дека неспособноста за решавање на кризата во еврозоната стана ужасна грешка во повоена Европа, која помогна во зајакнувањето на популизмот. Глобализацијата ги брише старите критериуми. Заштита на национално ориентираните системи за социјално осигурување и права на работниците во светот, каде што производството и дистрибуцијата на дигиталната технологија надминуваат границите, бара ново размислување.
Заштитата на националната култура и самобитноста, и во исто време отвореноста за економски можности за глобализацијата ја прави побарувачката на компромис уште потешка: отвореноста тешко може да биде поделена. Големиот политички експлозија во Европа засега се наоѓа во нејзиниот ран стадиум . И во него има многу повеќе можности за напредок отколку што изгледа на прв поглед.
————————————————– —————
Уредничкиот коментар во весникот. “Гардијан”.