Администрацијата на Доналд Трамп започна прелиминарни разговори со руски претставници за ставање крај на војната во Украина, но разузнавачки извори од САД и блиските сојузници укажуваат дека рускиот претседател Владимир Путин не е претерано заинтересиран за мировен договор и дека тој сè уште сака да ја контролира цела Украина. Информациите за „намерите“ на Путин ги објави NBC News, повикувајќи се на четворица западни разузнавачи и двајца претставници на американскиот Конгрес.
„Немаме разузнавачки информации што укажуваат на тоа дека Путин во моментов е заинтересиран за вистински мировен договор“, рече еден претставник на Конгресот.
„Тој мисли дека ќе победи на крајот и може да ја одолговлекува војната за на крајот да може да ја контролира цела Украина“, рече еден западен разузнавач, додавајќи дека руските загуби на бојното поле не претставуваат притисок што ќе го натера Путин да се согласи на прекин на борбите.
Трамп тврди дека Путин му рекол поинаку
„Администрацијата на претседателот Трамп ги отвори првите разговори по само четири недели на функцијата. „Администрацијата на Трамп ќе продолжи да спроведува договор кој ги унапредува американските интереси и го движи овој конфликт кон трајно решение“, рече Брајан Хјуз, портпарол на Советот за национална безбедност.
Доналд Трамп откри дека Путин во телефонски разговор минатата среда му рекол дека сака да стави крај на војната во Украина, а Трамп го повтори тоа во изјавата за новинарите во неделата. „Мислам дека тој сака да ги прекине борбите“, рече Трамп. На прашањето дали мисли дека Путин ја сака цела Украина, Трамп рече: „Не, мислам дека сака да престане“.
„Му го поставив тоа прашање, бидејќи тоа ќе биде голем проблем за нас. Тоа би создало голем проблем и за мене бидејќи едноставно не можете да дозволите тоа да се случи. Мислам дека сака да стави крај. И тој сака тоа да се случи брзо“, рече Трамп во неделата. Трамп додаде дека и украинскиот претседател Володимир Зеленски, кога разговарале минатата среда, му рекол дека сака војната да заврши со мировен договор.
Виткоф разговараше со Путин три часа
Со телефонски повици до Путин и Зеленски, Доналд Трамп иницираше преговарачки процес со цел да се стави крај на војната. За време на изборната кампања тој вети дека ќе стави крај на војната во Украина во рок од 24 часа по преземањето на функцијата. Напорите се совпаднаа со ослободувањето на американскиот затвореник во Русија, учителот Марк Фогел, за кој САД тврдат дека бил неправедно приведен.
Пратеникот на Трамп за Блискиот Исток, Стив Виткоф, одлета во Москва со својот приватен авион за да го земе Фогел, а Трамп во неделата им рече на новинарите дека Виткоф се сретнал со Путин додека бил таму и дека разговарале три часа. Детали од средбата не беа објавени во јавноста.
Виткоф сега е дел од преговарачкиот тим што го објави Трамп минатата недела, заедно со државниот секретар Марко Рубио, директорот на ЦИА Џон Ретклиф и советникот за национална безбедност Мајкл Валц. Рубио, Виткоф и Валц се сретнаа со рускиот тим во вторникот во Ријад, Саудиска Арабија. Шест функционери, кои зборуваа под услов да останат анонимни, рекоа дека веруваат дека Путин може да се согласи на прекин на огнот и поширок мировен договор, бидејќи тоа ќе и даде време на неговата војска да се ресетира и обнови.
Путин сака да се врати на светската сцена
Тие исто така рекоа дека постои скептицизам меѓу американските и западните претставници дека Путин на крајот ќе направи компромис и ќе се согласи на вистински, траен мировен договор. Сепак, тие се уверени дека тој би можел да оди преку преговори за да види какви отстапки може да добие и да се обиде да се реинтегрира на светската сцена, откако три години беше игнориран поради инвазијата на Украина пред три години.
Претставници на разузнавањето, исто така, рекоа дека Путин не планира да ги повлече своите војници од Украина или да повлече какви било формации или опрема од западна Русија.
Шестмината функционери, исто така, рекоа дека Путин е задоволен од неодамнешните коментари на претставници на администрацијата на Трамп кои укажуваат на тоа дека САД не го гледаат членството на Украина во НАТО како реален исход од преговарачко решение. „Неговите цели остануваат максималистички“, рече еден западен разузнавач.
Украина лута затоа што преговорите се водат без нив
Разузнавачките податоци од Соединетите Американски Држави и други земји, со кои Соединетите Држави соработуваат извесно време, постојано покажуваат дека Путин има широки амбиции за Украина, изјавија американски претставници. Претставници на Конгресот и еден поранешен висок функционер на администрацијата рекоа дека тоа не се променило во месецот откако Трамп ја презеде функцијата.
Украинската влада е загрижена што е изоставена од преговорите и дека Русија ќе дојде на маса неподготвена за компромиси за максималистичките барања, велат сегашни и поранешни американски претставници.
Ен-Би-Си потсетува на ексклузивното интервју што Володимир Зеленски го даде за Ен-Би-Си Њуз во емисијата „Запознајте го печатот“ во неделата: „Никогаш нема да прифатам какви било одлуки донесени од САД и Русија во врска со Украина“, рече тој. „Ова е војна во Украина, против нас, а тоа се наши човечки загуби“, додаде украинскиот претседател.
Макрон свика нова средба
Мировната офанзива на Трамп, која ги остави настрана Украина и нејзините европски партнери, предизвика загриженост низ цела Европа. Попладнево ќе се одржи вториот состанок на лидерите на ЕУ за Украина и европската безбедност во организација на францускиот претседател Емануел Макрон.
Макрон го свика првиот итен состанок во понеделник, на кој присуствуваа премиерите на Германија, Велика Британија, Италија, Полска, Шпанија, Холандија и Данска, претседателот на Европскиот совет Антонио Кошта, претседателката на Европската комисија Урсула фон дер Лајен и генералниот секретар на НАТО Марк Руте.
Некои земји тогаш изразија незадоволство што неформалниот состанок беше ограничен на избрани лидери, а не на сите членки на ЕУ. Меѓу нив беше и претседателката на Словенија, Наташа Пирц Мусар.
„Симболично, организаторите на самитот во Париз му покажуваат на светот дека дури и во рамките на ЕУ не се третираат сите земји подеднакво“, рече таа.
Франција ги покани европските земји кои не беа присутни претходно оваа недела, како и сојузникот на НАТО, Канада, соопштија во вторникот дипломатски извори.