Две и пол години по руската инвазија во Украина премногу јавни личности во САД и Европа се чини се уште не се во можност да ги одгатнат мотивите на Русија.
Рускиот министер за надворешни работи Сергеј Лавров неодамна изјави за босански весник дека подготвеноста на НАТО да се прошири со Црна Гора и давање добредојде за евентуално членство на Босна и Македонија не е само грешка, но и провокација, пишува во “Њусвик” (Newsweek) Стефано Бланк од Американскиот совет за надворешна политика.
На неодамнешната средба европска политичка фигура отворено посочи дека не може да разбере зошто Лавров и руската влада се чувствуваат на овој начин. И не само тоа. Премногу луѓе во јавниот живот како да не можат да ги сфатат причините подвижни политиката на Москва.
Путин победи, Меркел губи
Никој со здрав разум не верува дека Босна, Македонија и Црна Гора се закануваат на Русија или нејзините интереси, или дека НАТО може реално да го загрози Кремљ.
А сепак за Русија дефиницијата на овие политички фактори е едно – закана. Тоа е така, бидејќи активностите на Москва во Украина и на други места во Европа извршуваат тројна цел. Древната римски фраза за тоа како императорот ја одржува популарноста и дава леб и игри на населението се применува и тука.
Првата цел е внатрешна – за обезбедување преку промоција на царски авантури, на власта на Путин. Царскиот авантуризам сега е предуслов за постоење систем на авторитативното владеење во Русија.
Втората цел се Украина и сите други постсоветски републики.
Путин и неговиот внатрешен круг често даваат да се разбере дека веруваат дека овие држави немаат никаков реален суверенитет, ниту нивниот територијален интегритет е достоен за внимание.
Но, ако Украина, е користена од Москва за да докаже тезата дека треба да управуваат со сите “Руси”, ја отфрла легитимноста на Путин како реставратор на империјата, статусот на Русија како голема сила останува без содржина.
Идеите за демократската самоуправа можат да влезат во Русија само преку Украина. Поради што на проектот за реформи треба да биде ставен крај, особено затоа што руската елита гледа на Украина како на “Малата Русија”.
Третата цел е европската интеграција.
Историски европската интеграција е најголемата закана за безбедноста на Русија. Но интеграцијата кај Наполеон или Хитлер е едно нешто. А демократската интеграција во рамките на ЕУ не се заканува на никој, освен што се карактеризира со алчност и коруптивни автократи.
Европа, поделена меѓу два пола и сфери на влијание, не може да стигне до стабилноста посакуваната од ЕУ и НАТО, и останува постојано во состојба на конфликт.
Односно интеграцијата на Балканот е друга закана за царскиот проект на Путин, бидејќи таа го утврдува правото и можностите на слободни луѓе да владеат сами и да изберат за себе дали да бидат дел од поголем политички сојуз.
За да бидат заштитени Русија и системот на Путин, остатокот од Европа треба да е беспомошен и интеграцијата мора да остане недовршена, прекинат проект.
Доктрината Брежнев на ограничувања на суверенитетот, останува жива во руската политика. И не е изненадувачки што Прес секретарот на Путин, Дмитриј Песков изјави: “Брежнев не е негативна величина за нас”.
Само кога европските политичари ќе го разберат светогледот на Русија и силите кои ја мотивираат нејзината политика, тие ќе престанат да земаат здраво за готово дека имаат заеднички интереси или проблеми со властите во Москва. Мирниот соживот е најмногу што може да се постигне и дури тогаш е премногу тешко да се постигне.
Ако европските лидери инсистираат за дијалог со Русија, едноставно затоа што таа е сосед, тоа нема да доведе до никаде. Русија ги негира основните принципи кои инспирираат соживот со Западот и сега се во сила во поголемиот дел од Источна Европа.
Додека Москва се однесува кон демократијата како смртна закана, вистински дијалог, за разлика од она што дипломатите го нарекуваат размена на мислења, не само што е малку веројатен, но и невозможен.