Септември е и конечно сте се вратиле во нормален живот. Вашите деца повторно одат на училиште, одите на работа, ако имате, или на долги паузи за кафе на терасите, ако го немате. На пазарите повторно е живо. Иако ништо не е како порано, не е како март или април, кои ви останаа во лоша меморија како почеток и врв на глобалната криза поврзана со појава на коронавирусот.
Но, само што сте се вратиле на рутината за излегување од куќата, вашиот паметен телефон ве известува дека, за жал, непознато лице со кое сте се сретнале на истиот трамвај или автобус пред 8 дена се тестирал позитивно за коронавирус и тоа, следствено на тоа треба да се самоизолирате од претпазливост. Им кажувате на пријателите кои веќе сте планирале да одите на неделниот фудбалски натпревар да не сметаат на вас затоа што „ја добивте пораката“ и тие веќе точно знаат за што зборувате.
Така, накратко, може да изгледа описот на новата реалност што не чека зад аголот затоа што, сè додека не се најде ефективна и широко достапна вакцина против новиот коронавирус, технолошките решенија и апликации на паметни телефони кои го доловуваат движењето на повеќето граѓани се повеќе се зголемуваат во различни земји во Европа и тие го перцепираат светот како единствен одржлив пат за отворање на јавниот живот и економијата.
„Епл“ и „Гугл“ во петокот објавија дека набрзина создаваат решение што ќе овозможи т.н. „Мониторинг на контакт“: кога два такви мобилни телефони се доволно блиску еден до друг, тие разменуваат анонимен клуч за идентификација, кој го чуваат некое време како важна информација, и, на пример, ако, во следните две недели сопственикот на мобилен телефон се крие зад еден клуч за идентификација тој оди кај лекар, на кого му е дијагностициран КОВИД-19 и ја внесува таа дијагноза во базата на податоци, се алармираат сите клучеви за идентификација со кои се наоѓал. Луѓето кои се нашле близу до тој „позитивен“ на КОВИД-19, веројатно ќе треба да ги следат упатствата за самоизолација, а мобилниот телефон повторно ќе го следи тој дел од приказната односно ќе снимаше дали тоа лице може да ги крши правилата за самоизолација.
„Епл“ и „Гугл“ не работат на апликацијата, туку работат на правење на нивните оперативни системи на мобилни телефони (а има околу 3 милијарди мобилни телефони ширум светот) овозможуваат такво нешто, а апликациите би можеле да ги водат јавните здравствени установи. И, се разбира, дијагностицирање може да направат само овластени здравствени работници затоа што никој не сака хипохондрик или тролач да го компромитира системот.
Британскиот здравствен систем NHS веќе работи со „Епл“ и „Гугл“ за да ја подготви апликацијата, изјавија изворите од владата на Велика Британија за „Сандеј тајмс“. Инсталирањето на апликацијата би било доброволно, но министерот за здравство Мет Хенкок смета дека е најдобро да се поттикнат луѓето да инсталираат, бидејќи експертите проценуваат дека целиот овој концепт на набудување и пребарување на потенцијално заразени лица може да биде ефективен само ако го користат најмалку 60 проценти од населението. Една од идеите што британската влада размислува е, според „Сандеј Тајмс“, да ги убеди граѓаните дека можат да се вратат во нормален живот само откако ќе ја инсталираат апликацијата на нивните мобилни телефони. Но, многумина се прашуваат дали Европејците сакаат да се согласат на такво чувство за инвазија на нивната приватност. Затоа, Европската комисија изготви препораки со цел да им помогне на земјите-членки да ги развијат овие нови дигитални алатки на координиран и усогласен начин со правилата на ЕУ, особено оние за приватноста и заштитата на податоците.
– Дигиталните технологии, мобилните апликации и податоците за мобилност можат многу да ни помогнат да разбереме како вирусот се шири и реагира ефикасно – вели европскиот комесар за внатрешен пазар Тјери Бретон.
Во азиските земји, ваквите дигитални алатки веќе се користат. Во Јужна Кореја, властите користат мешавина од мониторинг на мобилни телефони, трансакции со банкарски картички и снимки од камера за надзор за да ги пронајдат луѓето кои биле во контакт со потврден случај на коронавирус. Во Кина, Алибаба лансираше апликација која ги дели корисниците по боја, зелена, жолта и црвена боја врз основа на нивното движење и здравствените податоци. Само корисниците на апликацијата означени со зелена боја можат да се движат целосно слободно.