Започнува Страсната седмица

од Vladimir Zorba
219 прегледи

Од понеделник по Цветници, денеска, започнува Страсната седмица за православните христијани. Наречена уште “Неделата на страдањата”, таа е последната недела од земниот живот на Исус Христос.

Последната недела од Великиот пост црквата  ја нарекува Страсната седмица, бидејќи таа е посветена на  последните денови од земниот живот на христијанскиот спасител Исус Христос – неговите страдања на крст и смрт и погребение. Започнува со свеченото му влегување во Ерусалим, а завршува со неговото Воскресение.

Секој ден од оваа недела се нарекува Велики – Велики понеделник, Велики вторник и така натаму.

Таа е последната од Велигденскиот пост и на секој еден ден од неа се вршат специјални служби од црквата. Според православниот календар оваа недела завршува со Велигден. На старословенски  “страст” е “страдање”. Поради оваа причина деновите на Христовите страдања од влегувањето на Исус Христос во Ерусалим за Пасха до неговата смрт се наречени “страсна недела”.

Приближувајќи се кон кулминација на оваа недела, секој од деновите од понеделник до сабота е наречен Велики. На Велики понеделник Исус Христос влегол во Ерусалимскиот храм и го наоѓа полн со трговци. Божјиот Син  ги избркал трговците, бидејќи храмот е дом за молитва, а не пазар. Во Евангелието се зборува за проповедта на Исус во храмот и речената  од него клетва над неплодната смоква – симбол на човечката душа, која не познава молитвата, покајанието и не носи духовни плодови. На Велики вторник Христос проповеда во храмот и ги  дава своите последни морални поуки, раскажува параболата за десетте мудри девици кои чекаат доаѓањето на Господа и параболата за талентите.

Христос прави пророштва за судбината на градот Ерусалим. На Великата среда Христос е посетен од покајание  на  грешници, која во загриженостго зема  судот со миро.

Се спроведува Тајната вечера на Божјиот син со Апостолите, за време на која тој им вели дека еден од нив ќе Го предаде. Јуда излегува и Го предава, а ноќе спроти четврток Христос се моли во Гетсиманската градина до доаѓањето на предавникот и  неговото покажување .

На Велики четврток е изречена смртната пресуда над Исус Христос и е потврдена од Понтиј Пилат. Во истата таа вечер, која според еврејските верувања, е почетокот на следниот ден (по зајдисонце) Тој е распнат.

Велики петок е Денот на големите страдања на Исус. Христос ја прифатил смирено судбина да биде понижуван, обруган, крвав , тепан со шлаканици, накитени со венец од трње на главата, принуден да носи  нарамен со тешкиот крст при искачувањето кон Голгота , на кој ќе биде распнат; распнат е на Голгота меѓу двајца разбојници и починал  во маки. Станало затемнување и земјотрес.

Великата Сабота е ден на жалбата и погребот на Исус Христос од мајка му Света Богородица и жени кои носат миро. Гробот му е запечатен и пред него е поставена стража (вечерта во петокот ден – тогаш црквата отслужува опел Христово).

Следниот ден е светлото Христово воскресение. Повторно службата започнува во текот на ноќта. Неделното ден започна од зајдисонце на саботниот ден. По полуноштницата  во црква свештеникот изнесува  светлината и повикува верниците да дојдат и земаат светлина од незалезлива светлина, зашто Христос воскреснал.

Во народната  домашна православна традиција секој од деновите на Страсната седмица се одбележува на посебен начин. Првите три (Велики понеделник, Велики вторник и Велика среда) се определени за расчистување дома, како на рутински активности се придава и симболично прочистување карактер –  се прави за здравје.

На Велики четврток се почитува строга забрана за работа,  се бојадисуваат велигденските јајца.

На Велики петок (нарекуван уште Велики петок) е строг пост. . Голема сабота обично се бојадисуваат сите јајца се готви дочек на Велигден се печат обреди велигденски лебови. Тие денови се оди во  црква и се поминува под масата три пати за здравје