Роден на 30 март 1853 година, Винсент ван Гог, без да знае уште додека беше жив, се претвора во една од најпознатите легендарниот фигури во историјата на современата уметност. Сликата на д-р Гаше, кој го лекувал во неговите последни денови, достигна рекордна цена 152 милиони долари. Генијот умира едвај 37 години, како кроткото му земно битие и е променлив од напади на лудило – за тоа узнав од писмата кои тој редовно испраќал до својот брат и малкумината пријатели.
Тоа се Познат факт за Ван Гог, но постојат и помалку познати податоци за неговиот живот. Еве 11 од нив:
1. Има четворица Винсент ван Гог -ци.Уметникот Ван Гог е именуван на мртвороденото си братче, кое пак го носи името на нивниот дедо. Едниот од браќата Ван Гог – Тео, станува татко на момче кое го крстил исто Винсент ван Гог.
2. Уметникот страдал од тешка ментална болест Многу современи психијатри се обидуваат да ја постават дијагноза на уметникот врз основа на симптомите опишани од него уште додека бил жив, депресијата и напади . Најверојатно станува збор за шизофренија, сифилис, манијакални депресија, хиперграфија (болно чувство за ранимост што тера на страдања да се доживува огромна желба да се пишува, а во случајот со Ван Гог – и да слика ), синдром на Гешвинд (варијанта на епилепсијата) и депресија на темпоралниот лобус (оштетување на слепоочниците удел на мозокот). Ако се верува на семејните приказни, тој од мал не бил фобар со знаци на аутизмот. Сестра му Елизабет раскажува дека бил “исклучително мрачен ,одел збунето, со наведната глава и избувливост”.
Винсент бил како непознат не само за браќата и сестрите, но и за самиот себе.
Во биографија на Чарлс Мофат пишува: “Тој не бил способен да ги разбира намерите и чувствата на луѓето околу себе.”
3. Почнува да слика дури на 27-годишна возраст Семејството на Ван Гог го изгонува од фамилијарната куќа по серијата неуспешни обиди да се фати некаде на работа (трговец на слики, учител, книжар, Пастор). Година потоа тој почнува да црта. Неговиот брат Тео му купува бои, четки, платна – решава да го поддржи финансиски на оваа фаза. Потоа Тео презема целосно грижата за финансиската состојба на својот брат и тоа продолжува Цела деценија.
4. Бил вљубен во проститутка и живеел со неа Ван Гог се вљубува во голем број жени, вклучувајќи во својата братучетка и во аристократка на име Евгенија, која сепак го отфрла додворувањето му. По напуштањето на семејниот дом се преселил во Хаг тој комуницира претежно со проститутки. Љубимката му е Класина Марија Хоорник која тојја нарекува Гален Сиена. Тој дури и помага да се грижи за бебето и слика многу нејзини портрети, но таа се става меѓу него и неговото семејство. По барање на неговиот брат Тео тој ја напушта и се преселиува во Дрен, друга холандски провинција.
Има уште неколку линкови во вашиот живот, но умира во самотија.
5. Боите во сликите. Вистинските познавачи се восхитуваат на светли бои во сликите на Ван Гог, но всушност тој го немал сосем ова на ум – особено жолтата. Како и повеќето колеги од тоа време, тој користел нестабилен пигмент наречен Хром жолта, кој со текот на времето почнува да ферментора и затемнува. Хемиската промена е неповратна и можеме само да претпоставуваме како изгледале сите тие бои своевремено.
Во биографија Чарлс Мофат припишува прекумерната употреба на жолта во сликите на биполарно растројство на уметникот.
6. Бил е цар на селфитки. Само за 3 години Ван Гог слика 43 автопортрети. Ова може да биде оддаден на суета, но многу веројатно се должи на сиромаштија – емоционална и финансиска. Уметникот немал средства за да плаќа на професионални модели, а и неколкумина пријатели кои ги имал, му откажувале да позираат.
7. Односот со Пол Гоген најверојатно била хомосексуална .Двајцата некое време се цимери во јужна Франција. Повеќето од неговата биографија зема предвид дека со текот на годините тој е алтернација на хипер- и хипосексуалност, бисексуалност и хомосексуалност. Неговата бурна хомосексуална врска со неговиот колега Пол Гоген вклучува периоди на жестоки расправии и скандали. Иако Ван Гог ја опишува нивната врска како “наелектризирана”, таа вклучува длабоки разочарувања и дури насилство.
8. Гоген изгледа му го пресекол увото на Ван Гог .Славниот инцидент со увото често се пренесува на овој начин – двајцата уметници жестоко се скарала и во еден момент Ван Гог му се заканува Гоген со жилет. Во напад на слепа бес ( а Ван Гог бил често во такви), наместо да го исече Пол, Винсент отсекува дел од увото, кое подоцна и го подарува на проститутка. Двајца германски научници сепак напишаа книга во која заговараат теорија дека во екот на спорот Гоген, кој бил одличен мечувалец, му го пресекол увото на Ван Гог со мечот . Според оваа теорија Винсент не сакал Пол да влезе во затвор и затоа излажал дека сам си его скинал увото. Во доказ за оваа верзија во писмо до својот брат Тео малку по инцидентот Ван Гог пишува: “Фала му на Бога, Гоген сеуште не е вооружен со автоматска пушка или друго опасно оружје за водење војна.” Потоа вели дека нема никакви сеќавања од ноќта на инцидентот.
9. Сликам повеќето од лудница. Ван Гог се урива психички во 1888 година и се вработил во лудница – Сен Пол де Мозол крај Сен Реми де Прованс. Токму таму ја слика најубавата си слика – “Ѕвездена ноќ”. Иако е едно од неговите најпознати платна, Ван Гог воопшто не го мразел додека беше жив. Дури го смета за целосен неуспех – тоа е неговото мислење и за останатите слики кои се наслика за време на престојот во психијатриска установа.
10. Можеби е убиен, а не се самоубил Иако бил психички чувствителен и депресивен, има сомнежи дека не се самоубил. Според официјалната верзија тој се прострелува со пушка во стомакот, додека слика на ливада, по што искрварил околу два километри до гостилница во која престојувал, и умира таму. Негови биографи сепак признаваат дека може да бил застрелан ненамерно од момче кое често му се потсмевало. Уметникот почувствувал дека играчот му направил услуга, и воопшто не побарал лекарска помош за раната. Доказ за оваа верзија е фактот дека последователно на предметната ливада не се откриени ниту пушка ниту патрони . Сведок раскажал дека чул истрел непосредно до гостилница, а не кај далечната ливада.
11. Снаата го прави познат .Ако Јоана, жената на брат му Тео, не беше пројавила насталгичност , денес името на Ван Гог ќе беше покриен во заборав. Наследувајќи стотици платна откако Винсент и Тео умираат, таа ги изложува по десетици галерии. Тој ја објавува целата кореспонденција на Ван Гог, за да остане неговата биографија за следните генерации. По смртта на Јован единственото дете со Тео – Винсент Ван Гог, открива музејот на уметникот во Амстердам во 1973 година