Жените го напуштаат својот дом на 25 години, а мажите на 27. Тие имаат повисоко образование, читаат повеќе книги и живеат подолго од спротивната пол.
Понискиот надомест, даавњето на пониски позиции, високата невработеност и големиот број на жени кои ги одгледуваат самите деца се единствените негативи кои ги трпат претставничките на понежниот пол, се наведува во статистичкиот портрет “Животот на жените и мажите во Европа “, изготвен од страна на Еуростат, во соработка со националните статистички служби на земјите членки на ЕУ, и на земјите од ЕФТА.
Жените се пообразовани од мажите
Високо образование завршиле 33% од жените и 30% од мажите во ЕУ. Во речиси сите земји членки уделот на жените со високо образование е поголем од уделот на мажите, како најголемите разлики се забележуваат во балтичките држави членки и во Финска, Шведска и Словенија.
Мажите и жените на возраст меѓу 25 и 64 години во ЕУ со низок степен на образование (основно и пониско) се со речиси еднаков удел во 2017 година – 22% кај жените и 23% кај мажите. Во речиси сите земји-членки на ЕУ, уделот на жени кои завршиле средно образование или пост-средно стручно образование (44%) е помал од оној на мажите (48%).
Жените заработуваат помалку од мажите
Во 2016 година во ЕУ просечната бруто час плата кај жените била со 16,2% помала отколку кај мажите. Во просек жените освоиле помалку од мажите во сите земји членки, но разликата во платите меѓу мажите и жените се разликуваат.
Најголеми разлики се забележани во Естонија (25.3%), Чешка (21.8%), Германија (21,5%), Велика Британија (21.0%) и Австрија (20.1%). Најниска е разликата во платите меѓу мажите и жените во Романија (5,2%), Италија (5,3%), Луксембург (5,5%), Белгија (6.1%) и Полска (7,2%).
Разликата во платите делумно може да се должи на индивидуалните карактеристики на вработените мажи и жени (на пример искуство и образование), како и на фактот дека во некои економски сектори и професии традиционално работат повеќе мажи (односно со повисоки плати) отколку жени во во споредба со другите сектори и професии.
Од друга страна, речиси една третина од жените заземаат водечки позиции во ЕУ .Мажите обично заземаат повисока позиција од работните жени. Приближно една третина (34%) од раководителите во ЕУ во 2017 година се жени. Нивниот удел не надминува 50% во ниту една од земјите членки, како најголема е во Латвија (46%), Полска и Словенија (по 41%), Бугарија, Естонија, Литванија, Унгарија и Шведска (по 39%), а најмала е во Луксембург (19%), Кипар (21%), Чешка (25%), Данска, Италија и Холандија (по 27%)
Има 105 жени на 100 мажи
Во ЕУ на 100 мажи има 105 жени. Ова е резултат на подолг животен век и пониски женски смртни случаи. Во речиси сите земји членки жените се повеќе од мажите, како најголема е разликата во Латвија (18%), Литванија (17%) и Естонија (13%), додека во Луксембург, Малта и Шведска мажите се малку повеќе од жените. За млади на возраст под 18 години се забележува обратен модел – мажите се 5% повеќе од жените.
Од друга страна, кај луѓе на возраст над 65 години, жените се 33% повеќе од мажите. Брак и раѓање Анализата покажува дека во 2017 година во сите земји-членки на ЕУ жените стапуваат во брак порано од мажите, како во 2016 година разликата во возраста при склучување на прв брак е над 3 години во Бугарија, Романија и Грција, а во Ирска (2015 година), Португалија и Велика Британија (2015 година) – помала од 2 години.
Што се однесува до просечната возраст на жените при породување на прво дете – во 2016 година во ЕУ таа е 29 години, и се движи од околу 26 години во Бугарија и Романија до 31 години во Шпанија и Италија.
Седум пати повеќе жени од мажи ги одгледуваат своите деца
Во ЕУ во 2017 година, 7,6% од жените на возраст од 25 до 49 години живеат сами со своите деца, во споредба со 1,1% од мажи на иста возраст. За самовработените без деца во оваа возрасна група уделот на жени е 9,6% и 16,3% за мажи. Големи разлики има меѓу жените и мажите на возраст од 65 и повеќе години – уделот на возрасните жени кои живеат сами (40.4%), е два пати поголем отколку кај мажите (19,9%). Други возрасни групи имаат помали разлики.
Меѓу младите 8,5% од жените и 8,1% од мажите на возраст од 15 до 24 години живеат сами. Истото важи и за тие кои живеат – 45.1% од жените и 48.4% од мажите на возраст од 15 и повеќе години , кои во ЕУ живеат со партнер. Во домаќинствата каде што децата се одгледувани од двајцата родители многу поголем е процентот на жените отколку на мажите, кои вложуваат грижи за децата, ги растат и подготвуваат и ги исполнуваат родителските задолженија.
Во 2016 година во ЕУ 92% од жените на возраст меѓу 25 и 49 години (со деца под 18 години) се грижат за своите деца секојдневно во споредба со 68% од мажите.
Меѓу земјите членки најголеми разлики помеѓу мажите и жените се забележани во Грција – 95% од жените и 53% од мажите, и Малта – односно 93% и 56%, додека најмали разлики се основани во Шведска – 96% од жените и 90% од мажите.
За домашна работа и готвење, разликите се уште поголеми. Во ЕУ во 2016 година 79% од жените се подготвувале и / или извршиле секојдневни обврски во споредба со 34% од мажите. Најголема е разликата помеѓу жените и мажите во Грција – 85% од жените и 16% од мажите, и Италија – односно 81% и 20%, а најмала е во Шведска – 74% од жените и 56% од мажите, Латвија – 82% и 57% мажите..
Мажите пијат и пушат повеќе од жените и се со прекумерна тежина Во 2014 година во ЕУ поголем дел од мажите во споредба со жените употребуваат алкохол секоја недела – 38% од мажите на 18 и повеќе години во споредба со 23% од жените на иста возраст.
Меѓу земјите членки уделот на мажите се движи од 21% во Летонија до 52% во Велика Британија, а за жените – од 5% во Романија и Литванија до 40% во Обединетото Кралство. 24% од мажите на возраст над 18 години се дневни пушачи, во споредба со 16% од жените на иста возраст. Уделот на мажи варира од 10% во Шведска до 40% во Кипар, а жените – од 9% во Романија до 23% во Австрија.
За разлика од алкохолот и пушењето, редовната потрошувачка на овошје и зеленчук се смета за важен елемент на здрава и урамнотежена исхрана. Во ЕУ во 2014 година, 54% од жените и 49% од мажите консумираат еден до четири порции овошје и зеленчук дневно. Процентот на мажи варира од 26% во Холандија до 70% во Белгија, а жените – од 32% во Холандија до 73% во Белгија. Дебелината во ЕУ во 2014 година изнесува 57% од мажите (со индекс на телесна маса од 25 или повеќе), во споредба со 44% од жените. Пропорциите меѓу земјите-членки се разликуваат кај мажите од 52% во Холандија и Франција до 66% во Хрватска, а кај жените од 35% во Италија до 54% во Малта.
Спортот на двата пола
Во ЕУ во 2014 година, 36% од мажите потрошиле 150 или повеќе минути неделно во спортови и физички активности поврзани со работа, во споредба со 26% од жените. Процентот на мажи варира од 14% во Романија до 55% во Финска, а кај жените од – 4% во Романија до 57% во Данска.
Жените живеат подолго од мажите Значајна разлика меѓу жените и мажите е очекуваниот животен век. Во сите земји членки тие живеат подолго од мажите – во 2016 година во ЕУ просечната возраст е 83.6 години за жените и 78.2 години за мажите со разлика од 5,4 години.
Меѓу земјите членки разликата во возраста на жените и мажите се движи од 10 – 11 години во Латвија и Литванија до под 4 години во Данска, Ирска, Малта, Холандија, Шведска и Обединетото Кралство.
Здравје и смрт
Повеќето мажи го ценат нивното здравје како добро, но нивната смртност е поголема – покажува и анализата. Во групата од 16 до 44 години, 85% од жените и 87% од мажите во ЕУ во 2016 година го проценуваат своето здравје како добро. За оние на возраст меѓу 45 и 64 години, овој процент се намалува на 62% кај жените и 65% кај мажите, а кај луѓето на возраст од 65 години и повеќе – до 36% и 42%, соодветно. Според истражувањето на причините за смрт се малигните неоплазми, болестите на срцето (пр. Инфаркт) и цереброваскуларни болести (пр. Мозочен удар) се трите најчести причини за смрт како кај жените така и кај мажите во ЕУ.
И кај трите причини смртноста е поголема кај мажите отколку кај жените: во 2015 година во ЕУ од малигни неоплазми умреле 346 мажи и 201 жени, од болести на срцето – 172 мажи и 95 жени, и од цереброваскуларни болести – 93 мажи и 78 жени на 100.000 машки / женски испитаници.