Унијата, кој ги поврзува заедно четирите земји во рамките на Обединетото Кралство, никогаш не била изложена на поголем ризик. Она што никој од англиската политичка и медиумска класа изгледа не го осознал, е колку лошо ќе и тргне на Англија, ако Шкотска, што е повеќе од веројатно и Северна Ирска, што е веродостојно, сепак не е сигурно, се отцепат.
. Тоа ќе биде крај на Англија – доминантната сила на Велика Британија, кога терминот “Малата Англија” навистина ќе стане самостојна. Пред речиси две и пол години шкотскиот електорат одлучи да не ја напушта Велика Британија. На нив им беше кажано од унионистичка активисти дека ако тие гласаат за заминувањето на Велика Британија, тие ќе го изгуби своето членство во Европската унија. Во тој момент тоа најверојатно беше точно. Немаше мотив за донесување одлуки во Европа да дозволуваат пристап на Шкотска, не на последно место, бидејќи тоа ќе ги охрабри каталонската независност од Шпанија, и следствено Шпанија најмалку – можеби Белгија исто – ќе стави вето за членството на Шкотска.
Сега околностите се сменија. Велика Британија гласаше за “Брекзит”, но Шкотска не го направи тоа , само 38 отсто од Шкотите гласаа за излез од ЕУ. За разлика од нив 53 отсто од избирачите во Англија гласаа за напуштање. Како што заклучи Брисел од резултатот европскиот проект изгледа понестабилно од било кога. Што подобар начин да ја зацврстат својата репутација имаат европските лидери, освен да кажат: “Па, Англија – ти гласаше за напуштање, ви сакаме среќа. Шкотска, таа е добредојдена на забавата.”
Втор шкотски референдум
Разговорот за втор шкотски референдум е насекаде и англиските министри и службеници сега мирно ги информираат медиумите дека гласање за шкотската независност е “неизбежно”. Лидерот на Лабуристичката партија Џереми Корбин рече дека ќе биде “многу добро”, ако се одржи такво гласање. Лидерот на Шкотската националистичка партија и прв министер на Шкотска Никола Старџен веќе рече дека референдумот е “многу веројатен”. Дали движењето за независност сепак ќе победи? Преовладуваат приказни меѓу брборењата на Лондон дека не; но тие не се најточните.
Тие се базираат врз своите аргументи во голема мера на падот на цените на нафтата, една индустрија, на која првично се засноваше случајот со шкотската независност.
Поддржувачите на “Брекзит”
Шкотите првично изгледа како тие ќе гласаат во корист на Унијата повторно на втор референдум, но со приближувањето на преговорите, поддршката за независноста почнува да лази нагоре. Се разбира, да, цената на нафтата падна, и се разбира, тоа значи дека поднесените планови за независна Шкотска изгледаат помалку убедливи во новиот свет на евтината нафта. Но тоа лесно може да се промени ако независна Шкотска има пристап до Царинската унија, а Англија – не. Англиските производители кои всушност извлекоа многу помалку придобивки од уривањето на фунти отколку што се очекуваше, им е потребен пристап до единствениот европски пазар.
Преместувањето на независна Шкотска, која е во близина со ист јазик, ќе биде лесен избор. За жал, за секоја фабрика, кој ќе се пресели подалеку од границата, тоа ќе биде една фабрика помалку и помалку работни места, ко останале во Англија.
“Една многу добра зделка за Северна Ирска”
А што во однос на Северна Ирска? Случајот за нивната независност – или пристапување кон Ирска, познат како републиканство – јасно се чувствува од страна на јавноста. Одеднаш и извонредниот пораст на Шин Фејн на последните избори – експлицитна републиканската партија – е можеби доказ за тоа. За прв пат партии кои ја сакаат Северна Ирска да остане дел од Обединетото Кралство, веќе немаат ефективно мнозинство во парламентот. Дури и ако Северна Ирска не добие целосна независност во резултат на историските тензии, истите овие историски тензии можат да и дадат на Северна Ирска многу подобар договор од страна на ЕУ по “Брекзит”. Ова може да биде во форма на царински проверки на место кое не се разликува од аранжмани меѓу Норвешка и Шведска, или пак може да биде така, дека на Северна Ирска се дава специјален пристап до царинската унија со каков Англија нема да се користи. Другата опција, помалку веројатна, но не неправдоподобни, е дека “Брекзит” ја вади Северна Ирска целосно од Велика Британија.
Ако се случи така, нема сомнение, некои од овие исти производители кои имаат намера да се придвижат кон Шкотска, да не зборуваме за финансиски посредници, може алтернативно да преминат во Ирското Море. Се вели дека повеќе од 100 големи финансиски посредници направиле барања до ирските регулатори за ваквиот потег. Онака, недвосмислено во Велика Британија, како што е во моментов, далеку подобар пристап до најголемиот блок за слободна трговија во светот ќе биде користен од Северна Ирска, отколку од нејзините англиски колеги.
“Грубо ароганција”
Она што е фасцинантно за сето ова е колку малку интерес покажале ориентираните кон Лондон медиуми кон непосредното распаѓање на земјата , да не зборуваме дека Англија се соочува со економско предизвик во споредба со нејзините национални браќа и сестри. Постојат некои исклучоци. Адам Болтен, познат коментатор и новинар, истакна по шокантното зголемување на тежината во северноирландските избори на прорепубликанците и инсистираат за останување партија Шин Фејн, поради “речиси целосното отсуство на публикации во лондонските ” национални “весници за изборите во Северна Ирска. Тоа покажува дека престолнината едвај е свесна што се случува од другата страна на Ирското море “, прогнозира дека” немирниот Алстер може да ги победи Шкотланѓаните за излез “.
Постојано вообразениот нов премиер Тереза Меј исто изгледа збркана
. “Политиката не е игра”, се смееја со се тоа, кога јз посети Шкотска за националната конференција на сопствената партија во почетокот на март. Посета на една земја, која забележа највисока излезност во британската изборна историја по народно гласање, на последниот референдум за независност,и треба да се потсетува тоа. Таа ја прекори Шкотската национална партија за нејзиното барање за нов референдум, обвинувајќи ги за претрупана предизборна кампања. Лабуристичката партија, исто така беше како изгорена, испраќајќи го нејзиниот градоначалник на Лондон на север, за да го обвини шкотскотоа движење за независност, што е исклучително во поддршка на миграцијата дека ја игра истата политика на поделба како Доналд Трамп. Поделбата е необична, но разбирливо, е откако ќе процените дека малата Англија се повеќе гледа на себеси како на сама, дури на штета на другите земји во Обединетото Кралство. Проблемот ќе дојде поради грубата ароганција – Малата Англија може евентуално да е најголемиот губитник од “Брегзит”.
————-
Аластер Слоун, телевизија “Ал Џезира”