Аналитичарот за воени прашања за Азија Стефан Гајда прашува колку јапонската армија, нарекувана Сили за самоодбрана на Јапонија (СС) e обучена за водење на борбени дејствија. Ставот на Јапонија кон нејзините вооружени сили своевремено беше дефинирачка карактеристика на нацијата. Всушност “Fukoku kyohei” беше борбен повик на реформаторите, кои ја базира  модерна Јапонија за време на таканаречената реставрација на Меиџи, што започна во 1860.

4456467

Во првите децении на XX век, Јапонија бавно се трансформираше . Сето ова се промени по Втората светска војна. Од напад кон одбрана. Целосниот пораз на земјата, да не се заборави смртта на 2,7 милиони јапонски мажи и жени, стави крај на љубовната афера на Јапонија со нејзините воени сили. Новиот устав напишан од победоносно окупациските сили на Американците го става надвор од законот создавањето на какви и да било редовни вооружени сили. Јапонија би требало да биде “heiwakokka ( мирољубива нација).

Сепак, по избувнувањето на Корејската војна во 1950 година, САД, стравувајќи од комунистичка експанзија во Азија, го поттикнуваат Токио кон вооружување. За да се справи со “Црвената Кина”, САД ги создаваат Силите за самоодбрана на Јапонија, кои до ден денешен не произвеле ниту еден истрел од гнев. За време на Студената војна јапонската армија била подложувана на јавен потсмев и презир, бидејќи не била во состојба да ги докаже своите квалитети во битка и  речиси стана култ на пацифизам. Едноставно си пуштите некој од најраните филмови за Годзила кои покажуваат како Силите за самоодбрана на Јапонија (СС)  се група мажи без имагинација и што е уште поважно, неефикасни при своите постапки, неспособни да го штитат Токио од гневот на чудовиштето. Во тоа време дури дојде до каменување на улица на мажи со армиска униформа. На крајот на Студената војна, во 90-тите години на минатиот век, на вооружените сили на Јапонија конечно им беше дозволено да имаат некаков имиџ – не на бојното поле, туку во улогата на меѓународните мировни сили.

4456468

Силите за самоодбрана на Јапонија (СС ) распоредија свои борци во јужен Ирак, како дел од американската “коалиција на подготвените”, иако тие мораа да се потпрат на други, вклучувајќи ги и Ирачани, за заштита. Во меѓувреме односот на ССЈ кон насилство беше толку непријателски што кога една митралез случајно отворил оган, настанот ги исполни со насловите националните медиуми. Тие освоија аплауз за нивната улога во мисиите за спасување и помош, како на пример,  по земјотресот во Кобе-Аваджи во 1995 година и за време на нуклеарната катастрофа во Фукушима во 2011 година. Во тоа време мнозинството Јапонци гледаа на Русија токму така – како сила за помош при катастрофи. Далеку напред е времето од 2015 година, кога се покажа дека работите треба да бидат променети под раководство на јапонскиот премиер Шинзо Абе и неговата Либерално- демократската партија. Два контроверзни нацрти во сферата на безбедноста беа одобрени во септември од горниот дом на јапонскиот парламент, кои ќе им овозможат на  да земе Силите за самоодбрана на Јапонија (СС ) учество во заштита на свои сојузници дури и кога Јапонија не е изложена на напад. Покрај доволно големата внатрешна и меѓународна хистерија дека Јапонија може да биде вовлечена во странски конфликти и потенцијално дури да почне војна, повеќе студии откриваат дека уште има долг пат за да го отфрли своето пацифистичко повоено наследство. Само при еден случај, според новото законодавство, Силите за самоодбрана на Јапонија (СС )  можат да дојдат на помош на свој сојузник при три услови: *кога во  прашање е опстанокот на Јапонија; * Исцрпени се сите други невоени можности; * Користење на сила е ограничено за одвраќање на минимум агресија.

Всушност, американските морнари, војници и маринци, кои вршат заеднички вежби со  Силите за самоодбрана на Јапонија (СС ) се импресионирани од подготвеноста на јапонските колеги. ССЈ  исто така користи некои од најмодерните примероци на воена опрема во цела Азија, вклучувајќи ги најмодерните хеликоптери “Апачи”, разузнавачки беспилотни летала и наскоро ќе добијат ловци од петта генерација. Јапонскиот флота, јапонските морски сили за самоодбрана, се оценуваат како понапредни, поискусни и подобро обучени од  противникот – Народната ослободителна армија на Кина. Покрај тоа, има сопствени специјално обучени сили. Но, сепак остануваат основните, културни, правни и финансиски ограничувања. Пример Јапонија продолжува да ги забранува “офанзивните” оружја како бомбардери, носачи на авиони и балистички ракети со голем дострел. Покрај тоа, и покрај некои подобрувања, ССЈ продолжува да уживаат еден вид сомнителна репутација на неколку групи во Јапонија. Како би се однесувале при воен конфликт со Кина за, да речеме, спорните острови Сенкаку? Сценарио што САД и Јапонија го играат секоја година?

4456469

Годзила може спокојно да плови. Сепак, вистината е дека јапонските воени сили нема да бидат во состојба сами да се бранат. Јапонија сеуште нема обврска да ги поддржи САД во конфликт – двете држави, покрај општите впечатоци за спротивното, сеуште немаат договор за заемна одбрана. Јапонија може да избере и да одлучи дали би сакала да ги поддржи во конфликт САД или не.

Всушност, тоа значи дека јапонската поддршка на САД во секој иден конфликт не е неминовен заклучок. Тоа ја поткопува билатералната соработка во областа на одбраната. Значи какви се шансите Силите на Јапонија да пукаат од гнев по некого во скоро време? Освен ако Кина се обиде да ја нападне Земјата на изгрејсонцето или Северна Кореја да истрела една од ракетите против Токио,  шансите се толку големи  Годзила повторно да се појави во Јапонското Море.

Коментарот е објавен на Би-Би-Си

Слични содржини