Витамин Д и короната: Волшебен лек или залудна надеж?

од Aleksandar Petrovski

Некои научници веруваат дека витаминот Д може да им помогне на луѓето заразени од корона да ја избегнат најтешката клиничка слика. Други сметаат дека нема ништо од тоа. Сигурни студии сè уште не постојат.

Витаминот Д игра важна улога во нашето тело – се согласуваат научниците. Тежок недостаток на овој витамин, особено под вредноста на 12 нанограми на милилитар крв, предизвикува болен деформитет на коските, што кај малите деца се нарекува рахитис, а кај возрасните остеомалација.

Проблемот е што тука завршува консензусот за витамин Д кај научниците. Не е ни сигурно ни колку точно од тој витамин му треба на организмот, или под која вредност може да се зборува за недостаток.

„Витамин од сонце”

Сепак, витамин Д е во тренд. Псевдо-научната литература за „Витамин од сонцето“ завршува на листите на бестселери, а бројот на научни студии се зголеми во последните години. Сега, витаминот Д веќе не е поврзан само со коските, туку и со разни кардиоваскуларни заболувања, дијабетес тип 2 и некои видови тумори.

Нивото на витамин Д се крева и паѓа во голема мера под влијание на сончевите зраци. Ако кожата апсорбира доволно УВ зраци, телото е во состојба да произведува само витамин. Само десет до дваесет проценти од есенцијалниот витамин Д доаѓа од исхраната.

Отпрвин, ваквиот витамин Д не е биолошки активен во организмот. Станува само метаболички процес кој создава хормонално активна форма во бубрезите наречена калцитриол, која потоа оди во крвотокот.

Според научниците, калцитриолот регулира бројни процеси во организмот, како што се лачење на инсулин и забавување на растот на туморите, го стимулира формирањето на црвените крвни зрнца, како и активноста на имунолошкиот систем.

Без витамини потешко со корона?

Анализата на универзитетот во Хохенхајм сега ги поврзува недостаток на витамин Д, одредени превентивни болести и тешка клиничка слика заради инфекција со коронавирус.

„Постојат бројни индикации дека разни незаразливи заболувања (висок крвен притисок, дијабетес, кардиоваскуларни заболувања, метаболички синдром) се поврзани со ниско ниво на витамин Д. Ваквите поврзани болести, заедно со недостаток на витамин Д, кој често ги придружува, го зголемуваат ризикот од сериозен развој кај ковид-19 “, напишано е во анализата.

„Ова тврдење е целосно точно“, вели Мартин Фаснах, шеф на одделот за ендокринологија на Универзитетската клиника во Вирцбург. Сепак, тој додава дека станува збор за „чисто набљудување дека овие појави одат заедно“, односно дека тие не се цврст научен доказ за каузалноста, дека една појава предизвикува друга.

Тој ендокринолог ја критикува гужвата што избувна околу витамин Д. Не затоа што ја негира нејзината важност, туку затоа што претходните студии не потврдија дека витаминот Д има лековита функција. „Тоа се само корелациите што се забележани“, вели Фаснахт.

Студиите се во тек

Тој дава еден пример – замислете група од осумдесетгодишници кои се здрави како дрен и сè уште играат спорт, и група на нивни врсници кои се во старечки дом. Во овие две групи, нивото на витамин Д би било драстично различно, како и животниот век. „Но, би било премногу лесно да се објасни разликата само со нивото на витамин Д“, вели Фаснахт.

„Нивото на витамин Д е удобен показател ако некој е болен. Но, тоа не е ништо повеќе од тоа “, тврди ендокринологот.

Додека анализата на универзитетот во Хохенхајм вели дека, кај луѓето заразени со корона, вреди да се провери нивото на витамин Д веднаш и да се подигне ако е премногу ниско, Фаснах не верува дека ќе донесе нешто.

Тој потсетува дека сите претходни клинички обиди за промена на текот на некоја болест со додавање на витамин Д не успеале.

Фаснахт, од друга страна, вели дека вреди да се обидетее, затоа што никогаш не знаете. „Не сакам да ја отфрлам можноста одредени подгрупи на пациенти да имаат корист од препишување на витамин Д“.

Бројни студии за овој феномен се во тек, а наскоро треба да пристигнат и солидни научни сознанија.

Слични содржини