Сериозно прашање што се појави од почетокот на пандемијата „Ковид-19“ е дали оние што се заразуваат можат да го добијат вирусот втор пат – и што значи да се излезе од кризата.
Дописникот на „Гардијан“, Хана Девлин одговара како нашите тела се борат против коронавирусoт кога се заразени, како ние развиваме имунитет и дали повторно можеме да се заразиме со „Ковид-19“.
Како телото се бори против вирусот?
– Коронавирусот е респираторна инфекција, влегува во телото преку грлото и дишењето. Потоа, вирусот ги напаѓа клетките на горниот респираторен систем. Штом тоа се случи, нашиот имунитет препознава дека сме биле нападнати и ќе испратиме воспалителни клетки за да го нападнат вирусот. На имунитетот му треба цела армија од овие клетки за да го препознае вирусот. И бидејќи ова е нов вирус што телото досега не го видел, потребно е време да се произведат доволно од овие клетки.
Може ли луѓето да добијат коронавирус двапати?
– Има извештаи дека луѓето повторно се заразуваат. Имале симптоми и се тестирани позитивни, а потоа и негативни, па имале уште еден позитивен резултат на тестот. Но, во оваа фаза, ние не треба да им даваме на овие случаи никакво значење, бидејќи сето тоа се случи на краток рок. Постои можност дека средниот тест бил лажен негативен бидејќи не биле земени доволно примероци, па дури и кога правите многу тестови во лабораторијата, секогаш има грешка од еден процент. Ова прашање за реинфекција всушност се потпира на прашањето дали ќе добиеме долготраен имунитет и дали, по закрепнувањето, нашето тело ќе го препознае вирусот кога повторно ќе нападне.
Како работи имунитетот?
– За некои болести, ако тие се мали сипаници, вашиот имунитет ја зачувува „меморијата“ на болеста. И секогаш кога ќе бидете изложени на тоа, вашиот имунитет ќе биде подготвен да ве заштити, така што нема да имате повторно никакви симптоми. Но, има моменти кога тоа не се случи, или кога некое време сте имуни, но потоа повторно згаснува. Сè уште не знаеме што ќе се случи со Ковид-19. Знаеме дека за некои коронавируси кои веќе циркулираат и предизвикуваат сезонски настинки и грип, извесно време сме имуни, но следната година можеме повторно да се заразиме. Симптомите на новиот коронавирус се многу посериозни од другите поблаги вируси, така што може да потрае подолго имунитетот, но засега тоа не е познато. Научниците се обидуваат да дознаат.
Дали секој ќе има подеднакво силен имунитет?
– Можно е луѓето кои развиваат посериозна форма на болеста со потешки симптоми, да имаат посилна „имунолошка меморија“ на болеста. Ова се случи во случајот со САРС. Научниците ги следат заразените со текот на годините и имаат поголема резерва на имуните клетки кои се борат со САРС.
Што ако вирусот мутира?
– Постои прашање како вирусот ќе се промени со текот на времето. Вирусот на грип многу брзо се менува, неговиот геном се менува со години и кога ќе се врати следната година, тој е толку изменет што нема да го препознае имунолошкиот систем дури и ако сте биле заразени порано. Затоа не добиваме долготраен имунитет за грипот и затоа треба да се вакцинираме секоја година затоа што не постои универзална вакцина за сите грипови. Со „Ковид-19“ гледаме дека е генетски стабилен, не мутира брзо, и ова е добро што се однесува до имунитетот.
Што нè чека?
– Прашањето дали луѓето ќе имаат долгорочен имунитет на „Ковид-19“ е клучно за излегување од кризата и ублажување на рестриктивните мерки. Постојат многу причини да се надеваме на ова, затоа што за многу од болестите на кои прележуваме, постојано сме имуни. Додека немаме повеќе информации и додека не ги следиме луѓето во текот на долг временски период, не можеме да бидеме сигурни во тоа.