КАДЕ ОДИ СВЕТОТ? Еве од што најмногу се плашат светските лидери

од Vladimir Zorba

Светскиот економски форум (СЕФ) го објави својот најнов извештај за глобалните ризици, со преглед на најголемите закани со кои се соочува светот во 2024 година и во следните десет години, според водечките експерти и носители на одлуки. Ризиците што ги разгледуваат анкетираните експерти се групирани во пет општи категории: економски, еколошки, геополитички, социјални и технолошки.

Мнозинството од испитаниците (54 отсто) предвидуваат одредена нестабилност и умерен ризик од глобални катастрофи, 27 отсто сметаат на поголеми турбуленции, додека три отсто од нив очекуваат глобалните ризици од катастрофи да се материјализираат на краток рок, се вели во извештајот објавен на 10 јануари, во пресрет на годишниот состанок на СЕФ во швајцарскиот зимски центар Давос.

Екстремните временски услови претставуваат најголем ризик според анкетираните лидери. Овој ризик е на врвот по сериозност и во следните две години.

Глобалните економии во голема мера се неподготвени за последиците од акутните временски настани, од шокови до системите за храна до големи штети на инфраструктурата. Лидерите се загрижени од резултатите од тековното истражување, бидејќи тие укажуваат дека потенцијално неповратните промени на планетата би можеле да се случат дури и пред 2030-тите, доколку температурите продолжат да растат.

Дезинформациите и лажните вести се вториот најголем ризик што може да ја поткопа довербата и да ги продлабочи политичките поделби. Лидерите се загрижени затоа што веруваат дека прекините и злоупотребата на информации имаат потенцијал да ги поткопаат изборите што се планираат оваа година во САД, Русија, Индија, Мексико и десетици други земји во светот.

Опасноста поврзана со дистрибуцијата на лажни и погрешни информации е особено нагласена со оглед на напредокот во содржината генерирана од вештачката интелигенција.

А ризикот од социјална поларизација е поврзан со грешки и измами при информирањето на јавноста. Во периодот по пандемијата, политичките поделби се влошија и беа влошени од економските проблеми.

Покрај тоа, конфликтот на Блискиот Исток сериозно влијае на егзистенцијата на милиони луѓе, а активностите на милитантните групи во Либан и Јемен покренуваат прашања за избувнување на поширока војна. Ескалацијата на меѓудржавните вооружени конфликти е рангирана како осми најголем ризик за глобалната економија во 2024 година и петти најсериозен.

Кога станува збор за долгорочните глобални ризици, анкетираните лидери сметаат дека до 2034 година најголемата опасност несомнено ќе дојде од оние поврзани со екологијата и тие сочинуваат пет од десетте најголеми ризици.

Технолошките ризици поврзани со дезинформации и негативните исходи од развојот на вештачката интелигенција, исто така, остануваат доста доминантни.

Лидерите веруваат дека вештачката интелигенција има потенцијал да го дестабилизира општеството поради нејзините повеќекратни сили во военитСЕФе системи, аналитиката на податоци и другите способности.

Од поширока перспектива, клучните структурни сили кои влијаат на глобалните ризици на долг рок се технолошкото забрзување, климатските промени, промените во геополитичката моќ и се поголемиот демографски јаз.

Слични содржини