Независен Курдистан: Новата блискоисточна војна е замислена од САД уште пред 25 години – курдската држава ќе биде опкружена само од смртни непријатели

од Vladimir Zorba

Курдите водат борба за единство и независност повеќе од половина век, но големите сили не ја вклучија во своите плановите. Првиот полу-официјален концепт беше поставен во статијата на полкот.

Ралф Петерс, на почетокот на јуни 2006 година, во списанието на Пентагон Armed Forces Journal, објави коментар за крвавите граници кој беше придружен со карта и со остар назив: Како може да изгледа подобро на Блискиот Исток. Војната во Сирија даде шанса за реализација на курдскиот сон.

Регионот не ужива во оваа перспектива: Курдите станаа моќна и матна воена борбена сила во регионот. Ако тие успеат да формираат независна држава, таа ќе владее богати полиња со нафта и гас кои се во Сирија и Ирак, но нема да има морски излез за да ги извезува што е неизбежно и ќе доведе до конфронтација не само со околните држави.

Почетокот на новата позиција во регионот, најверојатно, ќе доведе до уште една голема војна која ќе се одвива со децении. На Блискиот Исток се обликуваат две спротивставени страни Унијата за Курдистан: Првата е предводена од Русија и ги вклучува Иран и Турција; Вториот сојуз е од САД, Израел и Саудиска Арабија.

Сирија засега е надвор од политичката игра, но нејзините интереси се совпаѓаат со оние на Москва, Анкара и Техеран – Курдистан не само што не им е потребен, но засега нивните национални интереси со претензии за дел од териториите (со исклучок на Русија).

Во суштина проруската коалиција во регионот се бори за зачувување на досегашното статус кво, кое им одговара на сите, а Американците сакаат да ја обноват ситуацијата од крајот на 1940-тите години со малку измена во составот на играчи. Тоа е САД, кој е главен гарант за Курдистан. Токму тие по поразот на Ирак во војната во 1991 година во нејзиниот северен дел ја создадоа денешната курдска автономија и ја бранеа во текот на годините.

Тие од нула го создадоа денешниот курдски субјект во Северна Сирија, по залезот на Калифатот придонесоа значителен дел од територијата да биде под власта на Курдите. Последниот аргумент е поддржаната курдска офанзива на Деир Аз-Зор.

Усогласените факти зборуваат дека изградбата на Голем Курдистан не е тактичко решение на екипата на Барак Обама, ниту е идеа на Доналд Трамп. Ова е резултат на долготрајна игра на Вашингтон во регионот, замислена барем пред 25 години. Сега само настана време за нејзина нова рунда.

Американците имаат потреба од Курдистан да го реформираат Блискиот Исток и да создадат нова зона на нестабилност во наредните децении. Поентата е дека вештачките граници извлечени од резултатите на двете светски војни веќе станаа еластични. Народите се вмешаа во нив, земјите во регионот како целина се смирија (без Израел), а следствено станаа помалку податливи за целите на големиот играч.

Интересот на Израел кон уште авантура на Вашингтон доаѓа од желбата да излезе од улогата на главен проблем за своите соседи и да не е за нив цел №1. Истото се однесува и за Саудијците, иако формално мапата на полковник Петерс е казна за нивната земја, но тие се надеваат да ја избегнат најлошата опција.

За сега тактички Курдистан е нивен природен сојузник, непријател на нивните непријатели и единствената надеж за спасение од шиитската оска на злото.

По разјаснувањето на позициите на партиите и нивните мотиви, рационалното прашање е што може да се очекува? Вашингтон се воздржува од позиција за референдумот за независност на ирачките Курди и ќе прави се за да го омекне првиот впечаток.

Тој ќе ги донесе Ирак и Курдистан на преговарачката маса, која ќе трае 2-3 години и ќе има нула оценка. Тогаш ќе се создаде нова ситуација во регионот и сите ќе се навикнат на новиот статус кво. Ирак е единствениот канал преку кој во Курдистан може да биде доставено оружје, а потоа Вашингтон ќе стори сè Багдад да има потреба од нив и понатаму и да не излезе од нивна контрола.

Иран и Русија сепак ќе се обидат да го совладаат новата американска држава за да влијаат врз Ирак и така ќе ја затворат и последната можност на САД да ги поддржат Курдите. Турција речиси сигурно ќе се обиде да формира војна на границата на новата формирана држава. САД со сите сили ќе и создаде на Турција проблеми, така што барем во прво време да не близу до Курдистан, а потоа може да се очекува активирање на турската опозиција и на терористите на нејзина територија.

Значи облози веќе се направени, бројките веќе одамна се распуштени. Големата игра на Блискиот Исток не запре повеќе од 100 години, и едвај е веројатно дека ќе го видиме крајот. Независен Курдистан е само нова фигура во оваа игра. За сега, тоа е само пион. Дали ќе прерасне во значајна личност на шаховската табла на Блискиот Исток или ќе ги јаде соседите? Ова наскоро нема да биде јасно.

Слични содржини