Кина поседува американски обврзници во вредност од повеќе од милијарда долари, и доколку почнат да се подмируваат, тоа ќе му овозможи на официјален Пекинг да го спушти доларот од позицијата на најпосакуваната светска валута.
Напнато беше на крајот на минатата недела за американскиот претседател Џо Бајден. Не само што постоеше можност тој да не може да го реализира својот амбициозен план за обнова на инфраструктурата вреден две милијарди долари, туку поради големиот долг, постоеше можност Соединетите Американски Држави да влезат во т.н. „default“, ситуација во која тој повеќе нема да може да ги отплаќа своите долгови, пишува „Вечерњи лист“.
Во последен момент беше изгласано зголемување на дозволената граница на државно задолжување, што ќе им овозможи на САД да ги платат своите обврски до декември.
„Би било катастрофа да немаме повеќе пари за да ги исполниме сопствените обврски“, рече Џенет Јелен, министерка за финансии на САД.
Нејзиното министерство сега користи итни мерки за да ги плати сметките откако беше постигнат лимитот на долгот кон крајот на јули. Овие мерки им овозможуваат на федералните служби да чуваат и собираат пари во одредена сума без да издаваат нови обврзници. Сепак, таквите мерки не можат да бидат долгорочни. Никогаш во историјата на Соединетите држави не ја загубиле способноста да ги исполни своите обврски. За да се случи тоа, американските медиуми главно наведуваат дека ќе има скок на каматните стапки, а пензиите и социјалната помош ќе бидат одложени за 50 милиони Американци кои живеат од тој приход.
Истото може да се случи и со американската војска во тој случај. И тогаш има нешто што е потенцијално долго и многу полошо, а тоа е надворешно влијание. Имено, сојузничките нации како Јапонија држеа американски обврзници во вредност од 1,32 трилиони долари, но сега е и Кина, која ги има во вредност од 1,07 трилиони долари. Доколку Кина почне да се ослободува од тие обврзници, тоа ќе ја ослабне побарувачката за доларот и со тоа ќе се отвори можноста Кина конечно да го отстрани доларот од местото на најпосакуваната светска валута, анализираат американските медиуми.
„Нашите обврзници веќе долго време се сметаат за најбезбедни на планетата. Ова делумно се должи на статусот што го има доларот. Катастрофално сценарио би било доколку дојдеме во ситуација да не можеме да ги платиме обврските“, рече Јелен. Но, штетата веќе е нанесена поради ситуацијата во Капитол, каде што демократите и републиканците не можат да се договорат за зголемување на границата за задолжување, откако Републиканците се закануваат дека ќе ги искористат сите средства за да спречат тоа да се случи.
Репутацијата на Америка по катастрофата во Авганистан, скандалот со продажба на подморници на Австралија и оваа најнова дебата, веќе е сериозно разнишана. Ограничувањето беше поставено за прв пат за време на Првата светска војна, кога тогашниот претседател Вудроу Вилсон побара од Конгресот да дозволи зголемено задолжување за финансирање на воените напори. Оттогаш, тоа беше тема во Конгресот што кулминираше трипати во оваа деценија. Како и сега, во тие случаи, се чекаше решение до последен момент. Доцнењето околу можноста за нов долг од половина трилион долари кон дозволените 28,5 трилиони, републиканците го искористија за дневно -политички цели. Очигледно е дека тие нема да дозволат САД да влезат во „default“, но тие исто така јасно ставија до знаење дека не гледаат зошто тоа ќе им ги олесни работите на демократите и на Бајден. Мала утеха е дека демократите никогаш не одбиле зголемување во мандатот на Доналд Трамп.
„Вашингтон пост“ пишуваше за трошоците на федералната држава, која направи неделна проекција на обврските доколку настапи т.н „default“. Платите на вработените во федералната администрација бараат 1,7 милијарди долари, 1,5 милијарди за здравствените работници, 20 милијарди за социјално и даночни поврати и пет милијарди за трошоците за јавно достапна здравствена заштита.
И само во првата недела. Потоа следуваат камати и други трошоци со јасен рок за плаќање. Милијарди и милијарди. Со своите приходи, државата може да покрие околу 60 проценти од трошоците во првата недела од евентуален „default“. Последиците од таков настан би имале влијание врз генерации Американци, веруваат аналитичарите на „Moody’s“.
„Американците би го плаќале „default“ со генерации, бидејќи глобалните инвеститори со право би верувале дека финансиите на федералната влада се политизирани и дека може да дојде момент кога нивните долгови нема да бидат платени навреме“, наведува агенцијата.
Логичниот редослед на настаните би бил агенциите да го намалат американскиот кредитен рејтинг, каматните стапки нагло да пораснат и доларот да падне. И таквата ситуација не само што ќе создаде економски, туку и безбедносен проблем, бидејќи САД повеќе нема да можат да воведат економски санкции.
„Неисполнувањето би го загрозило меѓународниот углед на Соединетите држави како сигурен и кредибилен економски и одбранбен партнер“, рече Лојд Остин, американски секретар за одбрана.
Во таа смисла, среќна околност е што никој во светот не се грижи премногу за таква ситуација. Самата Кина има проблеми со долгот поради ситуацијата со компанијата за недвижности Evergrande, а Јапонија е во процес на формирање нова влада.