На светските берзи цените на нафтата растеа втора година по ред во 2022 година, но значително помалку од една година претходно, и по големите флуктуации како поради руската инвазија на Украина, така и поради слабоста на најголемите светски економии.
Цената на барелот на лондонскиот пазар лани порасна за 10,4 отсто, на 85,91 долар, додека на американскиот пазар цената на барелот порасна за 6,7 отсто, на 80,26 долари.
Минатата година беше втора година по ред во која цените на нафтата пораснаа, но значително помалку од една година претходно, кога благодарение на закрепнувањето од корона-кризата и зајакнувањето на побарувачката, тие скокнаа за повеќе од 50 отсто.
На почетокот на годината се чинеше дека силниот раст на цените ќе продолжи, бидејќи во март цената на барелот достигна 139,13 долари, највисоко ниво од 2008 година, откако руската инвазија на Украина и санкциите на Западот против Москва ги подгреаа стравовите за снабдување со руски барели.
Но, бидејќи инфлацијата во западните земји силно се зголеми, како поради војната во Украина, така и поради движењето на парите за време на кризата со корона, монетарните власти – од американската ФЕД до британските и европските централни банки – почнаа агресивно да ги зголемуваат каматните стапки, што го забави намалувањето на економскиот раст, а со тоа и побарувачката за нафта.
– Изминатата година беше исклучок на пазарите на суровини, опкружена со ризици од понудата што резултираа со зголемени осцилации и повисоки цени. И 2023 година ќе биде неизвесна, со многу осцилации – вели Ева Ментеј од ИНГ.
Во декември цените на нафтата паднаа на најниско ниво во последната година, но во последните недели од годината малку пораснаа.
Во 2023 година се очекува дополнително слабеење на економијата
– Инвеститорите претпазливо влегуваат во 2023 година, очекувајќи дополнително зголемување на каматните стапки и рецесија во земјите ширум светот – вели Крег Ерлам од ОАНДА.
Леон Ли од „CMC Markets“ смета дека оваа година пазарот ќе балансира меѓу големата понуда и намалената побарувачка поради влошувањето на макроекономското опкружување.
– Во 2023 година глобалната стапка на невработеност треба нагло да порасне, што ќе ја ограничи побарувачката на енергија. Затоа мислам дека цената на нафтата би можела да падне на 60 долари – објаснува Ли.
Но, вели тој, многу зависи од економијата на Кина, најголемиот увозник на нафта во светот.
Растот на кинеската економија нагло забави минатата година поради строгите мерки против Ковид, па Кина доживеа пад на побарувачката на нафта, по неколкугодишен раст.
Бидејќи кинеските власти неодамна се откажаа од политиката на нулта толеранција за Ковид и почнаа да ги олабавуваат рестриктивните мерки, аналитичарите очекуваат забрзување на економскиот раст оваа година.
Сепак, бројот на заразени не само во урбаните средини, туку и во руралните области на Кина рапидно расте, па здравствените експерти проценуваат дека повеќе од милион луѓе се заразуваат со Ковид секој ден.
Трговците сега стравуваат дека со укинувањето на рестриктивните мерки ширењето на заразата ќе се забрза и ќе трае подолг временски период, што може да изврши притисок врз здравствениот систем и целата економија во наредните месеци, а со тоа и кинеската побарувачка за нафта.
Околу 30 аналитичари, кои учествуваа во анкетата на Ројтерс, проценуваат дека оваа година цената на барелот во Лондон ќе биде во просек околу 89,40 долари.
На американскиот пазар, според проценките, просечната цена би можела да биде околу 84,85 долари.