По долги нагаѓања и медиумски шпекулации последната дилема е решена. Српската напредна партија (СНС) едногласно одлучи премиерот Александар Вучиќ да биде кандидат на својата партија и на целата владејачка коалиција на претстојните претседателски избори.
Засега се уште не е познато каков политички договор е постигнат со важечкиот претседател Томислав Николиќ. СНС одлучи да не ја поддржи кандидатурата на Николиќ за втор мандат, бидејќи сите анкети покажаа дека тој нема шанси на вториот круг да победи некој од опозициските кандидати. Според истите истражувања Александар Вучиќ има добри шанси да победи уште во првиот круг.
Политикологот Душко Радосавлевиќ вели за “Дојче Веле”, дека за владејачката коалиција е многу важно чисто симболично да не ја изгуби оваа битка, бидејќи тоа ќе биде првиот чекор кон губењето на власта. Затоа е важно да издигне најсилниот кандидат. Во таа смисла, изборот не е изненадувачки.
Покрај тоа важно е да се задоволи и Томислав Николиќ.
Радосавлевиќ смета дека постојниот српски претседател едвај ќе се повлече толку мирно, за да пишува мемоари и да вари ракија во Бајчетина. Тој може да биде сериозен политички противник, бидејќи може на пример да побара да му се врати на лидерската позиција во СНС, партијата која му ја даде на послужавник на Вучиќ. Или може да побара да биде премиер, па ќе биде интересно да се види како Вучиќ ќе се заблагодари на Томислав Николиќ. Овие избори се важни токму затоа можат да предизвикаат некакви партиски превирања.
Во моментов во Србија има авторитарна власт и за таква власт загубата на претседателските избори би се еднакви на катастрофа, истакнува за “Дојче веле” социологот Јово Бакиќ. Од друга страна, воопшто нема сомневање дека власта ќе биде таму каде што е Александар Вучиќ.
Во Србија во принцип уставот не се почитува многу, па дури Вучиќ да не е во Владата, а да е само лидер на партијата која има најмногу пратеници, тој ќе продолжи да управува, исто како Мило Ѓукановиќ во Црна Гора, вели Бакиќ.
Најсериозните противници на Александар Вучиќ на претседателските избори ќе бидат Вук Јеремиќ, поранешен министер за надворешни работи, Саша Јанковиќ, поранешен омбудсман, како и лидерот на радикалите Воислав Шешељ.
Душко Радосавлевиќ смета дека Шешељ може да биде сериозен противник, но на некои други избори, на кои Вучиќ не е кандидат.
Вук Јеремиќ ќе биде многу сериозен кандидат, ако беше кандидат на целата опозиција, што, како стана јасно беше невозможно.
Сепак, тој требаше да биде сериозен ривал, ако го немаше Воислав Шешељ, бидејќи тогаш приврзаниците на радикалите би гласале за него. Значи Јеремиќ може да се рангира на првиот круг дури на четвртото или петтото место. А ако сметан дека Саша Јанковиќ е некој кого го поддржуваат граѓаните во цела Србија, тој може да биде и најпријатно изненадување на овие избори, смета Радосавлевиќ.
Јово Бакиќ вели дека ако се споредат Вук Јеремиќ и Саша Јанковиќ, Јеремиќ има предност што е подобро познат во Србија. Во услови на медиумска блокада, особено на телевизиите со национална фреквенција, тоа е многу важна работа. А ако ја споредиме Вучиќ и Јеремиќ,
пулсот на Јеремиќ може да биде дека во сите случаи е избалансиран од Вучиќ,
има поголема самоконтрола, како и доста стекнато дипломатски и политички искуство.
Српските медиуми наведуваат дека една од причините за издигнување на кандидатурата на Александар Вучиќ до одреден степен е новиот формат на преговорите меѓу Белград и Приштина, кој практично се префрли на ниво претседатели.
Душко Радосавлевиќ смета дека оваа теорија не е сосема издржана и додава дека Федерика Могерини сепак нема моќ да го избира претседателот на Србија. Очигледно е само дека странците бараат разговорите за Косово да се водат од најсилните политички личности – во Србија тоа е Вучиќ, а во Косово – Тачи.
Тие и официјално би требало да имаат ист ранг, но Западот, како што знаеме, е флексибилен и прагматичен. Затоа луѓето на Запад сакаат тоа да биде Вучиќ, а формата тука не е толку важна, вели политикологот.
Српската напредна партија е на власт скоро пет години и нејзиното управување беше обележана со бројни афери. Тоа сепак не наштети ни најмалку на рејтингот на СНС или на Александар Вучиќ. И покрај сето истражувањата покажуваат дека тој се движи околу 50 или над 50%.
Создава впечаток дека никаков скандал или непромислен потег не можат да влијаат на СНС и Вучиќ.
Јово Бакиќ смета дека дошло до тука, бидејќи српското општество е “дисперзија”, тука се игра улога и големите сили, а освен тоа власта е авторитарна и ги контролира медиумите. Затоа пошироката јавност не е доволно запознаена со различни афери кои се поврзуваат и со Александар Вучиќ лично, и со неговите најблиски соработници, и со неговите коалициони партнери. Само прашање на време е кога расположението во Србија, што досега е доста позитивно кон Вучиќ, ќе се промени, истакнува социологот.
Душко Радосавлевич исто мисли дека аферата во Србија за некое време воопшто не стигната до гласачите и тоа станало сосема нормално во услови на многопартизам, но на долгорочен план сепак имаат некакво дејство. Во почетокот тие се “лепат” на поединци, но подоцна минуваат за сметка на целата партија, на системот на управување и на носителите на власта. А кога ќе се случи оваа пресвртница момент – тоа не може да се предвиди, вели Радосавлевиќ.
Две работи, барем засега, останаа недоисказани по објавувањето на кандидатурата на Вучиќ: фактот дека вели дека нема да поднесе оставка, што ќе води кампања најверојатно од премиерската функција и дека изгледа не гледа ништо спорно во тоа, како и фактот дека веќе не се зборува за предвремени парламентарни избори.
“Мислам дека проценија дека сепак е подобро да се одржи власта уште три години, можеби да прогласат победа на Косово, а потоа да избегаат отколку сега да ризикуваат со парламентарни избори, при што се можни секакви изненадувања” , вели Радосавлевиќ